ชมปรากฏการณ์กุ้งเดินขบวน ในเวลากลางคืน ประมาณ 19.00 น.- 04.00 น. ของเช้าตรู่อีกวันหนึ่ง ซึ่งจะเกิดขึ้นทุกฤดูน้ำหลาก กลางเดือนสิงหาคม จนถึงสิ้นเดือนกันยายน บริเวณน้ำตกแก่งลำดวน เราจะพบบรรดากุ้งน้ำจืดขนาดเล็ก หรือกุ้งฝอยนับล้าน ๆ ตัว พร้อมใจกันเดินพาเหรด บนพลาญหิน ลานพันรู ระยะทางประมาณ 30 เมตร เพื่อหลบความรุนแรงของกระแสน้ำที่ไหลเชี่ยวของน้ำตกแก่งลำดวน มุ่งหน้าสู่ยอดเขาสูง “สามเหลี่ยมมรกต” ไปยังแหล่งต้นน้ำ เพื่อไปวางไข่ และผสมพันธุ์ ที่ต้นน้ำบนเทือกเขาพนมดงรัก
สำหรับใครที่อยากจะเห็นขบวนพาเหรดกุ้งเดินทวนกระแสน้ำ สามารถไปเฝ้าดูกันได้ ตั้งแต่ช่วงหัวค่ำเวลา 19.00 น. จนถึงตี 4 ของเช้าอีกวัน แต่จะพบมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับระดับน้ำ และความเชี่ยวของกระแสน้ำบริเวณน้ำตกแก่งลำดวน
ข้อควรปฏิบัติในการชมกุ้งเดินขบวน
- ควรชมอย่างระมัดระวัง ไม่เหยียบหรือสัมผัสกุ้ง เพราะจะทำให้กุ้งตกใจหนีลงน้ำ
- พื้นที่บริเวณนั้นมีความลื่นและกระแสน้ำไหลเชี่ยว ควรระมัดระวังเป็นพิเศษ
- ไม่นำอาหารและเครื่องดื่มไปรับประทานขณะชม
- ไม่ส่งเสียงรบกวนสัตว์ในพื้นที่
- ระวังสัตว์มีพิษที่อาจพบในบริเวณนั้น
- ไม่ใช้ไฟฉายที่มีความสว่างแรงเกินไป และไม่ส่องไปที่กุ้งเป็นเวลานาน เพราะแสงไฟที่จ้ามากจะทำให้กุ้งเกิดอาการงุนงงกับทิศทางและช่วงของเวลา
- ควรสวมเสื้อผ้ารัดกุม ใส่รองเท้ากันลื่น เพราะจุดที่ยืนชมอยู่ริมโขดหินในแก่งลำดวนที่มีน้ำไหลตลอดเวลา
- ไม่ควรออกนอกเส้นทางที่กำหนดไว้
- ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่อย่างเคร่งครัด
บริเวณแก่งลำดวน มีลักษณะเป็นแก่งหิน เป็นลานกว้าง คนท้องถิ่นจะเรียกว่า “พลาญหิน” ครับ ไม่ต้องแปลกใจ อยู่ในพื้นที่ศูนย์ศึกษาธรรมชาติและสัตว์ป่า อุบลราชธานี อ.น้ำยืน จ.อุบลราชธานี ซึ่งอยู่ห่างจากจังหวัดไปทางทิศใต้ของตัวจังหวัดประมาณ 120 กม. ใช้เวลาเดินทางประมาณ 2 ชม.
ในช่วงหน้าฝน ฤดูน้ำหลาก แก่งลำดวนจะมีกระแสน้ำไหลเชี่ยว เหล่าบรรดากุ้ง (สายพันธุ์กุ้งก้ามขน) จึงพร้อมใจกันขึ้นมาเดินบนโขดหินเพื่อหลบหลีกกระแสน้ำ โดยเดินทวนน้ำมุ่งหน้าสู่พื้นที่แหล่งต้นน้ำลำโดมใหญ่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ ซึ่งมักจะเป็นช่วงเวลากลางคืน หรือบางครั้งอาจขึ้นมาเดินตอนกลางวัน หากเป็นวันที่ครึ้มฟ้าครึ้มฝน ไม่มีแดด และโขดหินไม่มีความร้อน
หลายคนคงสงสัย แล้วกุ้งเหล่านี้ จะเดินทวนน้ำขึ้นไปลำโดมใหญ่ทำไม ไกด์อุบลขออนุญาตตอบง่ายๆ เลยครับ ที่กุ้งเหล่านี้ต้องฟันฝ่าอุปสรรคระหว่างทางมากมาย นับเป็นระยะทางกว่า 16 กม. ก็เพื่อขึ้นไปวางไข่บนยอดเขาพนมดงรัก เป็นธรรมชาติความอยู่รอดและขยายของเผ่าพันธุ์นั่นเอง ขณะเดียวกันชาวบ้านก็มีความเชื่อว่า กุ้งเหล่านี้ พากันเดินทางไปนมัสการพระนารายณ์บรรทมสินธิ์
ปรากฏการณ์กุ้งเดินขบวนเกิดขึ้นในหน้าฝน ต้องทำใจว่า อาจมีฝนตกได้ ควรเตรียมร่มหรือเสื้อกันฝนให้พร้อม ไฟส่องสว่างของเจ้าหน้าที่อาจไม่เพียงพอ ควรพกไฟฉายติดตัวไว้ ทั้งส่องทางเดินและชมกุ้งให้ชัดเจน นอกจากนี้ยังใช้ส่องสัตว์มีพิษที่อาจแฝงตัวมาคอยจับกุ้งกินเป็นอาหารด้วย
การชมกุ้งเดินขบวน ควรชมในจุดที่เจ้าหน้าที่กำหนดไว้ ไม่ใช้ไฟฉายที่มีความสว่างแรงเกินไป และไม่ส่องไปที่ตัวกุ้งนานเกินไป (กุ้งก็ร้อนเป็นเหมือนกัน) ฟังและปฏิบัติตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่อย่างเคร่งครัด ไกด์อุบลขอให้ทุกท่านมีความสุขกับการชมมหัศจรรย์ทางธรรมชาติ “กุ้งเดินขบวน” ในปีนี้
การเดินทางไปแก่งลำดวน ชมกุ้งเดินขบวน เผื่อเวลาไว้ประมาณ 2 ชั่วโมง หรือหากต้องการให้คุ้มค่าแก่การเดินทาง ไกด์อุบลขอแนะนำให้ไปเที่ยวน้ำตกห้วยหลวง อุทยานแห่งชาติภูจองนา-ยอย ก่อนครับ สักประมาณบ่ายสามหรือสี่โมงเย็น ค่อยออกจากอุทยานไปแก่งลำดวน เพราะยังไงเราก็ต้องรอชมกุ้งตอนค่ำอยู่แล้ว เริ่มต้นจากตัวจังหวัดอุบลราชธานี ไปตามถนนหมายเลข 24 (อุบลฯ-เดชอุดม) ด้วยระยะทางประมาณ 45 กม. เมื่อถึงตัว อ.เดชอุดม แล้ว ใช้เส้นทางเดชอุดม-นาจะหลวย ระทางประมาณ 40 กม. และเดินทางต่ออีกประมาณ 20 กม. ตามเส้นทางนาจะหลวย-น้ำยืน ก็จะถึงอุทยานแห่งชาติภูจองนา-ยอย สุดท้ายเดินทางไปชมปรากฏการณ์กุ้งเดินขบวนที่แก่งลำดวน ซึ่งห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ไปทาง อ.น้ำยืน อีกประมาณ 20 กม.
ที่ตั้ง : ตำบล โดมประดิษฐ์ อำเภอ น้ำยืน อุบลราชธานี 34260
